İmkan Kanıtı ve Yeter Neden İlkesi PDF Oku indir

İmkân ispatı, âlemin imkânından hareketle zorunlu bir varlığın olması gerektiğini ve bu zorunlu varlığın Tanrı olduğunu öne sürmektedir. Bu çalışmada, Yeter Neden İlkesine da- yanan imkân ispatının Tanrı’nın varlığını temellendirmede sağlam bir ispat olduğu ileri sürülmüştür. Çalışmanın birinci bölümünde kozmolojik ispat ile imkân ispatı içindeki ilişki incelenerek, Yeter Neden İlkesine dayanan imkân ispatının kozmolojik ispat geleneğindeki yeri gösterilmeye çalışılmıştır. Bu ispat, Yeter Neden İlkesine dayandığı için imkân ispatının haklı çıkarımı Yeter Neden İlkesinin haklı çıkarımına bağlıdır. Aynı zamanda imkân ispatına yöneltilen eleştirilerin mühim bir kısmı Yeter Neden İlkesi üzerinden yapılmaktadır. Bu açıdan ikinci bölümde Yeter Neden İlkesinin anlam ve kapsamı ile haklı çıkarımı incelenmiştir. Burada her ne kadar Yeter Neden İlkesi’nin zorunlu bir ilke olduğu öne sürülemese de, onun inkarının da irrasyonel olduğu savunulmuştur. Üçüncü bölümde, Yeter Neden İlkesine dayanan imkân ispatının diğer öncüllleri incelenmiştir. İmkân ispatı iki etaptan oluştuğu için bu inceleme iki başlıkta yapılmıştır. İlk aşama, âlemin imkânı ile zorunlu varlık içinde Yeter Neden İlkesi vasıtasıyla bir irtibat kurmaktır. Buna göre eğer âlem olabilecek bir varlık ise, bir açıklamaya sahip olmalıdır. Mümkün olan âlemin açıklaması kendisi olamayacağına göre bu açıklama fakat zorunlu bir varlık ile sağlanabilir. O halde âlemin açıklaması, zorunlu bir varlıktır. İmkân ispatının ikinci aşaması, zorunlu varlığı klasik teizmin öngördüğü bir tanrı anlayışıyla özdeşleştirmektir. Sonuç olarak, Yeter Neden İlkesi’ne dayanan imkân ispatı, teizmin ileri sürdüği bir tanrı anlayışının makul bir temel üzerine olduğunu sağlam bir biçimde göstermektedir.